Cyanua là gì
1.
Bạn đang xem: Cyanua là gì
ĐẠI CƯƠNG:
- Cyanua là các loại hóa chất cực độc, được hấp thu nhanh vào cơ thể, ức chế rất cấp tốc và mạnh khỏe hô hấp tế bào (Cytocrom oxidase). Các triệu triệu chứng ngộ độc xuất hiện nhanh, rầm rộ, nặng nề. Tử vong nhanh chóng thường bởi suy hô hấp, teo giật cùng ức chế hô hấp tếbào.
- Đểcứusống ngườibệnhđòihỏixửtríkịpthời,tíchcực,đặcbiệthỗtrợhôhấp vàcầncóthuốcgiảiđộc.
- những nguồn cất Cyanide từ bỏ thực vật: sắn, măng tươi, phân tử quả đào, mơ, mận, hạnh nhân đắng…Tất cả các phần tử ăn được của cây sắn phần nhiều chứa Glycoside Cyanogenic (Glycoside Amygdalin). Bạn dạng thân Glycoside cyanogenic ko độc, khi ăn vào sẽ ảnh hưởng enzyme β-gluconidase do những chủng vi khuẩn ở ruột thủyphânthànhGlucose,AldehydvàAxitCyanhydric(HCN)gâyđộc.Trong công nghiệp: khí Hydrocyanua (HCN), muối của Cyanua (NaCN, KCN, CaCN, MgCN), những Cyanogen cùng hợp chất gồm chứa Cyanide (Cyanogen bromide, Cyanogen chloride,Cyanogeniodide),cácCyanidekimloại.Truyềnnhanh>2mcg/kg/phvàkéo dàiNitroprussidetạoCyanidegâyđộc.Khóitrongcácvụcháy.
Cyanide được hấp thu nhanh qua đường tiêu hóa, qua niêm mạc, mặt đường hô hấp, tiếp nối được phân bố nhanh vào cơ thể với thể tích phân bố là 1,5l/kg với gắn cùng với protein 60%.
Liều độc: cùng với liều thấp 50 mg cũng hoàn toàn có thể gây tử vong
2. NGUYÊNNHÂN:- do tai nạn: ăn sắn, măng tươi, hoặc tai nạn trong sản xuất, hít yêu cầu khói trong số vụcháy.
- Tựtử.
3. CHẨNĐOÁN:3.1. Dựa vào hỏi bệnh:bệnh nhân có ăn uống sắn, măng tươi hoặc tất cả tiếp xúc với mối cung cấp cóCyanide
3.2. Triệuchứng:- Đầu tiên có cảm giác nóng lưỡi, họng, đau đầu, nệm mặt, kíchthích,
đau bụng, bi đát nôn, thở nhanh sâu.
- Nặnghơncórốiloạnýthức,hônmê,ngừngthở,tụthuyếtáp,cogiật.các triệu chứng lộ diện nhanh tứ 30 phút đến 1-2 tiếng sau ăn.
- trong ngộ độc nặng nhức ngực, mạch chậm, tụt huyết áp thậm chí không có triệu triệu chứng ban đầu, nghẹt thở nhanh sâu tức thì lập tức, sau đó gấp rút hôn mê, teo giật, náo loạn huyết động, toan gửi hóa nặng trĩu (kiểu toan lactic), kết thúc tuần hoàn. Tử vong hoàn toàn có thể xảy ra vài ba phút tức thì sau ăn. Giả dụ được điều trị sớm, kịp thời sẽ không để lại dichứng.
- Thần tởm trung ương: nhức đầu, lo lắng, lẫn lộn, giường mặt, hôn mê, co
giật.
- Timmạch:lúcđầunhịpnhạnh,tănghuyếtáp,sauđónhịpchậm,hạhuyết
áp, bloc nhĩ thất, ngoại vai trung phong thu thất.
- Hôhấp:lúcđầuthởnhanh,sauđóthởchậm,phùphổi
- Tiêu hóa: nhức bụng,nôn.
- Da: lúc đầu có màu đỏ như quả anh đào, tiếp nối chuyển màutím.
- Thận: suy thận, tiêu cơvân.
- Gan: hoại tử tế bàogan.
- ngày tiết tĩnh mạch: red color tươi vì vày giảm sử dụng oxy ở tổ chức do vậy độ đậm đặc Oxyhemoglobin sinh sống máu tĩnh mạch cao. Vì chưng vậy tuy nhiên tụt máu áp, ngừngthở, nhịpchậmnhưngnhìnkhôngtím.
3.3. Xétnghiệm:+ Khí máu rượu cồn mạch: toan gửi hóa có tăng khoảng trống Anion, Lactat tăng cao. Lactat > 10 mmol/l nhắc nhở ngộ độc Cyanide. Khí máu tĩnh mạch: chênhlệchđộbãohòa/áplựcriêngphầnoxygiữamáuđộngmạchvàtĩnhmạchthấp.
+ Đo mật độ Carboxyhemoglobin cùng Methemoglobin (bằng trang bị CO- Oximetry) quan trọng đặc biệt trong trường hòa hợp nhiễm độc bên cạnh đó với khí Carbon monoxit (ví dụ vào hỏa hoạn hoặc cháy xe pháo hoặc nhiễm phần đông thuốc tạo Methemoglobin.
+ĐonồngđộCyanidemáu:từ0,5-1mg/lgâynhịpnhanh,đỏda,nồngđộ: 1-2,5mg/lgâyuám,từ2,5-3mg/lgâyhônmê,nồngđộ>3mg/lgâytửvong.
- Đườngmaomạch:loạitrừhônmêdohạđườnghuyết:
- XétnghiệmAcetaminophen,Salicylate:loạitrừngộđộcthuốccùnguống.
- Điện tâm đồ: loại bỏ những xôn xao dẫn truyền bởi thuốc gây nên QRS cùng QTc kéodài.
Testthửthaichonhữngphụnữtrongđộtuổisinhđẻ
3.4. Chẩnđoánmứcđộ:3mứcđộ : phụthuộcđườngngộđộc,thờigianbịnhiễm
độc cùng lượng độc chất, dạ dày rỗng, pH dạ dày.
Bảng:Mức độ ngộ độc Cyanua
Ngộ độc nhẹ | Ngộ độc trung bình | Ngộ độc nặng |
Buồn nôn | Mất ý thức trong thời gian ngắn | Hôn mê sâu |
Chóng mặt | Co giật | Đồng tử giãn, không phản ứng cùng với ánh sáng |
Ngủ gà | Tím | Suy hô hấp, suy tuần hoàn |
Có nạp năng lượng sắn, măng tươi hoặc tiếp xúc với nguồn bao gồm chứa Cyanide gồm triệu bệnh của ngộ độc Cyanide, xét nghiệm lây truyền toan gửi hóa,
lactic ngày tiết tăng cao, định lượng Cyanide.
3.6. Chẩn đoán phânbiệt:- Ngộ độc Sunphua hydro: lâm sàng cùng cận lâm sàng giống như ngộ độc Cyanua nhưng:
+ hay ngộ độc mở ra ở những khu vục khép kín đáo với vật tư hữu cơbị
phân hủy như : cống nước thải, hầm ủ, khoang tàu nhằm hoang, hầm biogas,…
+ mặt phẳng các dụng cụ bằng sắt kẽm kim loại (đặc biệt là bạc) trên bạn nạn nhân nhuốm màuđen.
+ Thườnghồiphụcnhanhhơnnếucấpcứuhồisứctốt.
+ Xét nghiệm Cyanua âmtính.
- các trường vừa lòng suy hô hấp, tuần hoàn và hôn mê, teo giật xuất hiện thêm và tiến triển nhanh khác:
+ Ngộ độc khí Carbonmonoxide.
+ Ngộ độc hóa chất diệt con chuột gây teo giật (Tetramine, Flouroacetamide, Fluoroacetate,hóachấtbảovệthựcvậtclohữucơ).
+ những bệnh lý chưa hẳn ngộ độc (đặc biệt khi tới muộn sinh sống giaiđoạntụthuyếtápkhôngđápứngvớiđiềutrị,đãmấtnãohoặctửvong):các dạng sốc, nhồi ngày tiết cơ tim, tai đổi mới mạch não, trạng thái cồn kinh, hen phế quản áctính,…
4.ĐIỀUTRỊ:
còn nếu không được chữa bệnh thì ngộ độc Cyanide hoàn toàn có thể gây tử vong nhanh chóng. Lúc hỏi bệnh và khám lâm sàng nghĩ mang đến ngộ độc Cyanide đề xuất dùng thuốcgiảiđộccàngsớmcàngtốt.Điềutrịbaogồmquátrìnhhồisứcvàquitrình giảiđộc
4.1. Điều trị hồi sức gồm bảo đảm an toàn chức năngsống:- Đặtđườngtruyềntĩnhmạch.
- Bảovệđườngthởnếucótổnthương(đặtốngnộikhíquảnkhicần).
- Oxy: mang lại thở oxy 100% bởi mặt nạ ko thở lại hoặc qua ốngNKQ.
- Điều trị bớt huyếtáp:
+ bạn lớn: truyền 10-20ml/kg Natriclorua 9%o vào 10 phút, thường xuyên nhắc lại liều trên ví như HA không trở về bình thường.
+ trẻ nhỏ : truyền Natrclorua 9%o 5-10ml/kg trong 5-10 phút, giả dụ HA ko lên, để lại với liều trên.
- Nếu chấm dứt tuần hoàn: cấp cứu kéo dài, rất có thể tới 3-5 tiếng vẫn hồi sinh hoàntoàn.
4.2. Cácphươngpháptăngthảiđộc:- Rửadạdàynếuđếnsớmtrước1giờ.
- Than hoạt: uống1g/kg.
4.3. Dung dịch giảiđộc:a).CơchếchuyểnhóavàtrunghòaCyanidetheo3cơchế:
+ gắn thêm với Hydroxocobalamin: Hydroxocobalamin kết hợp với Cyanide tạo nên thành Cyanocobalamin ko độc, một lượng nhỏ tuổi Cyanide không chuyển hóa đượcđàothảiquanướctiểu,mồhôivàhơithở.
Xem thêm: Giới Thiệu Song Long Truyền Kỳ Mobile, Song Long Truyền Kỳ Đã Cập Bến Việt Nam
+ tạo thành Methemoglobinmáu.
+ giải hòa Sulfur là chuyển hóa theo con đường enzyme Rhodanese. Rhodanese tất cả ở nhiều tổ chức quan trọng ở gan với cơ. Thiosulfate là hóa giải Sulfur trong làm phản ứng vởi Rhodanese chuyển Cyanide thành Thiocyanate, tan trongnướcvàđượcđàothảiranướctiểu..
b).Cụ thể: ỞchâuÂudùngphốihợpmuốiThiosulfatevớiHydroxocobalamincókết quả giỏi trong ngộ độc nặng. Ở Mỹ cần sử dụng Amyl nitrit và muối Nitrite để tạo nên Methemoglobin cùng muối Thiosulfate như là Sulfur (không gồm Hydroxocobalamin ởMỹ).
- phòng chỉ định: sử dụng Amylnitrit và muối Nitrite ở fan bệnh ngộ độc đôi khi với khíCO.
- Hydroxocobalamin(Cyanokit):
+ GắntrựctiếpvớiCyanidelàtiềnthâncủa vi-ta-min B12, bao gồm chứa một phần là Cobalt có chức năng gắn cùng với Cyanide trong tế bào (với ái tính cao hơn nữa cytochrome oxidase) sinh sản thành Cyanocobalamin.
+ hóa học nàyổnđịnh,ítđộcvàđượcthảiraquanướctiểu.
+ Liềudùng: 70mg/kg(ngườilớn5g), liều này tác dụng cho phần đông người bệnh. Có thể đưa thêm nửa liều phụ thuộc vào mức độ nặng của ngộ độc hoặc dựa theo đáp ứng nhu cầu điều trị.
+ thời hạn bánthải 24-48 giờ.
+ công dụng phụ: với liều điều trị trên khi sử dụng Hydroxocobalmin hoàn toàn có thể gây ra đỏ da, ngày tiết thanh, nước tiểu và niêm mạc đỏ tạm thời, kéo dãn dài 2-3 ngày và có thể làm thayđổigiátrịcủamộtsốxétnghiệmsửdụngphépđomàunhưcreatinin,AST, bilirubin,magie.
- Dicobalt Edetate: dung dịch 1,5%, tạo nên phức với Cyanide.
+ Truyền tĩnh mạch máu liều 20ml/phút.
+ tất cả nhiều tác dụng phụ : gây sốc bội phản vệ, co giật, giảm huyết áp, loàn nhịp. Do thế chỉ cần sử dụng khi xác định chắc chắn là là ngộ độc Cyanide với khi không hề thuốc giải độc đặc hiệu nàokhác.
- TạoMethemoglobin:
+ việc tạo Mehemoglobin lúc oxi hóa Fe++ của Hemoglobin thành Fe+++. Quy trình này làm đổi khác vị trí đính của Cyanide, đối đầu và cạnh tranh trực tiếp với địa chỉ gắn của phức tạp Cytochrome. Cyanide gắn thêm với Methemglobin sinh sản thành Cyanomethemoglobin không nhiều độchơn.
+ Amyl nitrite, muối Nitrite hoặc Dimethylaminophenol. Bẻ ống Amyl nitrite cho người bệnh khí dung từng 30 giây trong một phút, chấm dứt 30 giây được cho phép cung cung cấp đủ oxy. Amyl nitrite chỉ tạo thành 5% Methemoglobin do vậy chỉ là giải pháp tạmthời.
+ muối Nitrite 300 mg (hoặc 10mg/kg) tiêm tĩnh mạch chậm tạo thành khoảng 15- 20% Methemglobin, độ đậm đặc này dễ dung nạp ở nhiều phần người bệnh. Đối với trẻ em nhỏdưới25kgvàngườithiếumáucầngiảmliềuvìMethemoglobinđượctạora hoàn toàn có thể cao tới 20-30% hoàn toàn có thể gây tử vong ở trẻ và tín đồ thiếumáu.
+ Liều muối hạt Nitrite mật độ 3% được điều chỉnh theo Hemoglobin (Hb): liều banđầu:
● Hb 7g/dl: liều Nitrite là 0,19ml/kg
● Hb 8g/dl: liều Nitrite là 0,22ml/kg
● Hb 9g/dl : liều Nitrite là 0,25ml/kg
● Hb 10g/dl : liều Nitrite là 0,27ml/kg
● Hb 11g/dl : liều Nitrite là 0,30ml/kg.
+ chức năng phụ :
. Khi điều trị bằng Nitrite rất có thể gây tụt huyết áp, nhịp nhanh, nhức khớp, nhức cơ, nôn, và trọng tâm thần. Không cần sử dụng cho thiếu phụ có thai.
. Cùng với tạo nên Methemoglobin, Nitrite cũng tạo ra giãn mạch, giải phóng NO, có công dụng giãn mạch làm cho tăng mẫu máu tới gan và những tạng khác vì thế làm tăng đưa hóa củaCyanide.
+ Vớitrẻem,khikhólấymáuđođượcnồngđộHb:muốiNitritedungdịch 3% tính liều dựa theo cân nặng: 10mg/kg TMC hoặc 0,33 ml/kg. Tối đa không đượcvượtquá10mlvàkhôngtruyềnquá5ml/phútđểtránhtụthuyếtáp.
- muối Thiosulfate ít tác dụng phụ rộng Nitrite vị vậy được dùng ở trẻ nhỏ nhiềuhơn.
- team giải phóng Sulfur: là Rhodanese, có công dụng chuyển Cyanide thành Thiocyante không độc và sa thải qua nước tiểu. Về định hướng với tỉ lệ 3 ThiosulfatchomộtCyanidelàtốtnhấtchogiảiđộchoàntoàn.
- muối bột Thiosulfate độ đậm đặc 25%:
+ Liều đối với người mập : 50ml hoặc 12,5 g truyền trong 30 phút.
+ độ đậm đặc Thiocyanate máu cao > 10mg/dl rất có thể rối loạn trung ương thần, đau khớp, nhức cơ, nôn, với những người bệnh suy thận có thể lọc máu để đàothảimuốiThiosulfatenhưngđasốthìmuốiThiosulfatelàantoàn.
- Dimethylaminophenol (4-DMAP), cũng tạo ra Methemoglobin.
+ dung dịch 5% tiêm TMC hơn một phút, có công dụng nhanh đạt độ đậm đặc Methemoglobin trong 5 phút.
+ gồm nhiều tác dụng phụ: tăng hồng cầulưới,độcvớithậnvàgâytanmáu.
- Oxy cao áp: điều trị phối kết hợp cùng với thuốc giải độc có hiệu quả trong ngộ độc Cyanide, làm tăng đi lại Cyanide từ tổ chức vào máu làm tăng đào thải, cải thiện hô hấp và giảm lactat trongnão.
c) .Khuyến cáo điều trị thuốc giảiđộc:
- Vớingộđộcrõ:dùngmuốiThiosulfatevàHydroxocobalamine.
- Với trường hợp có tác dụng ngộ độc Cyanide: ưu tiên thiết bị tự dung dịch giải độc theo thứtự:
+ Hydroxocobalamin.
+ muối bột Thiosulfate 25%: 1,65 ml/kg (tối nhiều 12,5g) với Hydroxocobalamin 70mg/kgTMC(liềuchuẩn5gởngườilớn).
+ với những người bệnh không có chống chỉ định của Nitrite, mà không có Hydroxocobalamin khuyến cáo dùng gói thuốc giải độc Akorn Cyanide (Akorn Cyanide Antidote Package) gồm 3 một số loại thuốc: Amyl Nitrite ống khí dung qua đường mũi hoặc qua nội khí quản 30 giây từng một phút, vào 3 phút, muối hạt Nitrite10mg/kgvàmuốiThiosulfate25%:liều1,65ml/kgTMC(tốiđa12,5g).
+ ví như chống hướng đẫn với Nitrite mà không có Hydroxocobalamin được khuyên răn dùng: muối bột Thiosulfate 25%: 1,65ml/kg TMC (tối nhiều 12,5g). Hoặc cần sử dụng 4-Dimethylaminphenol hỗn hợp 5%: 5ml TMC (4- DMAP),hoặcDicobaltEdetate.dungdịch1,5%20mlTMCtrên1phút.
+ sau khoản thời gian tiêm Thiosulfate đề nghị làm lại các xét nghiệm: đo độ bão hòa oxy tĩnh mạch trộn, khí máu, đo độ đậm đặc Carboxyhemoglobin hoặc Methemoglobin bởi máyCO-oxymetry.
d).Tóm tắt lại điều trị thuốc giải độc đặchiệu:
+ Ngộđộcnhẹ:thởoxy40%,theodõisátvàđiềutrịtriệuchứng.
+ Ngộđộctrungbình:thởoxy100%(khôngquá12-24giờ),Amylnitrite, muốiThiosulfat.
+ Ngộ độc nặng nề : thở oxy 100%, Amyl nitrite với Hydroxocobalamin hoặcmuốiNitrite,hoặcmuốiThiosulfatcùngvớiDicobaltEdetate.
4. TIÊNLƯỢNG,BIẾNCHỨNG:- Nếu điều trị muộn: triệu chứng thiếu oxy vì chưng độc tố của Axit Cyanhydric cùng rất huyết rượu cồn không ổn định, suy hô hấp tạo tổn mến não không hồi phục rất có thể gây tử vong hoặc vướng lại di hội chứng thần gớm nặng nề như mất vỏ, hội bệnh ngoại tháp hoặc tè não, rối loạn hành vi và giảm trí nhớ.
- những người dân ngộ độc Cyanide có thể xuất hiện nay di triệu chứng muộn như Parkinson hoặc di bệnh thần kinh khác. Hạch nền hết sức nhạy cảm với Cyanide và gây nên tổn thương trực tiếp tế bào hoặc trang bị phát vì thiếu oxy. Phát hiện nay tổn thương bởi chụp CT óc hoặc cộng hưởng từ sọ não vài tuần sau bị nhiễm Cyanide. Sự hồi sinh rất biến đổi theo từng cá thể và chỉ bao gồm điều trị hỗ trợ.
Xem thêm: Application/Octet-Stream Là Gì ? Tại Sao Lại Có Octet Khi Đã Byte
- Để kiêng bị ngộ độc sắn,măng tươi khi ăn uống cần gột vỏ,cắt bỏ hai đầu của củ sắn(vìvỏvàhaiđầucủsắnchứanhiềuHCN),ngâm vào nước.Khi luộc sôi đề nghị mở vung làm cho HCN cất cánh hơi.Sắn phơi khô hoặ củ chua cũng cho phé ploại bỏ nhiều phần độc tố.Nhưng cũng cần chăm chú không ăn vô số sắn lúc đói.
